Forum klasowe - 2 D

HISTORIA - ściągi, zadania, pomoce

Postanowienia Unii polsko-litewskiej w Krewie 1385r.
-małżeństwo księcia Litwy Jagiełły z królową Jadwigą
-przyjęcie chrztu przez Jagiełłę, na chrzcie otrzymał imię Władysław
-koronacja Jagiełły na króla Polski
-zawarcie sojuszu politycznego przeciwko Krzyżakom
-zapowiedź chrystianizacji Litwy przez Polskie duchowieństwo

Unia w Wilnie i Radomiu zwana wileńsko- radomską(1401)- na jej mocy kuzyn Jagiełły Witold został dożywotnio Wielkim Księciem Litewskim, a Litwie zagwarantowano odrębność państwową

Unia w Horodle(1414)- w jej efekcie potwierdzono wcześniejsze postanowienia. Ponadto bojarzy Litewscy i Ruscy otrzymali takie same prawa, jakie miała szlachta polska.

Przyczyny wielkiej wojny z Krzyżakami:
-konflikt krzyżacko- litewski o Żmudź
-chęć odzyskania przez Polskę Pomorza Gdańskiego

Zwycięstwo wojsk polsko- litewskich w bitwie pod Grunwaldem (lipiec 1410)
Nieudana próba zdobycia Malborka przez wojska polsko-litewskie.

Pokój w Toruniu(1411)- w jego efekcie Litwa odzyskała Żmudź, natomiast polska ziemie Dobrzyńską, nie udało się natomiast odzyskać Polsce Pomorza Gdańskiego.

Przyczyny wybuchu wojny 13-letniej:
-chęć odzyskania przez Polskę Pomorza Gdańskiego
-utworzenie w 1440 związku Pruskiego Tajnej Organizacji Grupującej Szlachtę i Mieszczaństwo Pruskie, której celem było oderwanie Pomorza i Prus od zakonu
-bezpośrednią przyczyną wojny było podpisanie przez króla Polski Kazimierza Jagielończyka paktu inkorporacji, czyli przyłączenia Pomorza i Prus do państwa polskiego.

Klęska pospolitego ruszenia w bitwie pod Chojnicami (1454)
Utworzenie przez króla Polski armii zaciężnej, na której czele stał wojewoda sandomierski Piotr Dunin.
Opanowanie przez oddziały Polskie- Malborka.
Zwycięstwo rycerstwa polskiego w bitwie pod Świecinem oraz zwycięstwo floty Gdańska i Elbląga nad flotą Krzyżacką w bitwie na Zalewie Wiślanym (1462)

II pokój w Toruniu(1466)- na jego mocy bezpośrednio do Polski włączono: Pom. Gdańskie, Warmie, ziemie Chełmińską i Michałowską, Malbork, Elbląg, pozostała część państwa zakonnego stała się lennem króla polskiego, a stolicę zakonu przeniesiono z Malborka do Królewca.

Przyczyny odkryć geograficznych:
-pojawienie się w Europie nowej potęgi politycznej, którą byli Turcy osmańscy, opanowali oni znaczą część Europy, Azji i Afryki Płn., zablokowali również szlak handlowy łączący Europę z Indiami i Chinami.
-zubożenie szlachty hiszpańskiej i portugalskiej, co wiązało się z kryzysem gospodarki feudalnej w średniowieczu i powodowało chęć zdobycia majątków ziemskich na nowo odkrytych ziemiach.
-chęć zdobycia złota, nowych ziem pod kolonizację, która kierowała władcami krajów europejskich, którzy rozpoczęli epokę odkryć.
-znaczny postęp techniczny w dziedzinie żeglugi morskiej, udoskonalenie przyrządów nawigacyjnych, posługiwanie się coraz dokładniejszymi mapami.


Następstwa odkryć geograficznych:
* następstwa polityczne:
-wzrost znaczenia Hiszpanii i Portugalii
-początek rywalizacji kolonialnej miedzy mocarstwami europejskimi
-rozwój korsarstwa i piractwa
-podbój cywilizacji indiańskich- Inków i Asteków przez konkwistadorów hiszpańskich (Pizarro, Cortez)
*następstwa ekonomiczne:
-przywiezienie do Europy znacznej ilości złota i srebra, co spowodowało rewolucje cenową, wzrost cen i spadek wartości pieniądza.
-rozwój gospodarczy miast portowych
-zmiana szlaków handlowych, wzrost znaczenia szlaków morskich i oceanicznych
-przywiezienie do Europy nowych roślin np. ziemniak, tytoń, kukurydza
*następstwa społeczne:
-rozwój niewolnictwa, przywożenie do Ameryki murzynów z Afryki Zach.
-chrystianizacja nowo odkrytych ziem
-wzajemne przenikanie kultur
-poszerzanie się horyzontów myślowych ówczesnych Europejczyków
-koniec epoki średniowiecza, początek ery nowożytnej


Wystąpienie Marcina Lutra w Witenberdze 1517r gdzie na drzwiach kościoła przybił 95 tez domagając się reform: sprzeciw wobec sprzedaży odpustów przez duchownych, wprowadzenie do liturgii j. niemieckiego, zniesienie celibatu, ograniczenie sakramentów do chrztu i komunii, podważenie dogmatu o nieomylności papieża i soboru, oparcie się na Piśmie Św. jako źródle wiary, przejęcie majątków kościelnych przez władców świeckich.

Pokój w Augsburgu 1555- rozłam kościoła w Niemczech, powstanie kościoła ewangelicko-augsburskiego, upowszechnienie zasady „czyj kraj tego religia” religia panującego miała być religią jego poddanych.

Kalwinizm- popularny w Szwajcarii, Francji, na Węgrzech i w Polsce. Założyciel to Jan Kalwin działający w Genewie. Głosił podobne poglądy, co Luter, tym, co go wyróżniało to pochwała bogactwa i teoria o predestynacji. We Francji zwolenników Kalwina nazywano Hugenotami. W 1572r doszło do rzezi Hugenotów w Paryżu, czyli tzw. noc św. Bartłomieja. Po objęciu władzy przez Henryka IV doszło do wydania aktu tolerancyjnego w Nantes w wyniku, którego Hugenoci otrzymali swobody religijne i polityczne w niektórych miastach i rejonach Francji.

Anglikanizm- założyciel król Anglii Henryk VIII, który w efekcie sporu z papieżem ogłosił się głowa kościoła w Anglii. Zniósł celibat wprowadził do liturgii j. angielski. Skasował zakony katolickie i przejął ich majątek.

Sobór w Trydencie 1545: rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między soborem a papieżem, potępienie ideologii Lutra i Kalwina, nakreślenie planów walki z reformacją, stworzenie indeksu ksiąg zakazanych, odnowienie działalności świętej inkwizycji(sąd).

Działalność zakonu Jezuitów- powstał w 1540r na jego czele stał baskijski szlachcic Ignacy Loyola. Głównym celem było nawracania protestantów na religie katolicką. Głosili kazania w całej Europie, zakładali szkoły na wyższym poziomie.

Działalność Jezuitów w Polsce: najbardziej znanych: Piotr Skarga (autor Kazań sejmowych), Jakub Wujek (przetłumaczył pismo z łacińskiego na polski). Dziełem Jezuitów było również założenie na kresach wschodnich RP kościoła greko-katolickiego, który był podporządkowany papieżowi.( unia w Brześciu 1596).